Energieprofielen

Dit ontwerp beschrijft het beoogde gebruiksscenario voor het dataproduct Energieprofielen, alsmede de achterliggende architectuur en gemaakte keuzes.

Voor alle data-uitwisseling binnen de scope van de Visie Datadelen is expliciet gekozen voor het denken over data in de vorm van dataproducten. Een dataproduct combineert de semantische-, technische- en gebruiksaspecten van data-uitwisseling. Om dit invulling te geven bestaat een dataproduct uit de volgende componenten:

dataset: de daadwerkelijke gegevens die worden uitgewisseld. Zie een dataset als een tabel met gegevens, waarbij de kolommen beschrijven wat er op elke rij van de data aan gegevens wordt geleverd. Een dataset voor aansluitingen zal minstens een kolom "Aansluitingsnummer" bevatten, waarbij elke rij in de dataset een aansluiting beschrijft;
dataservice: de (technische) manier van verspreiden van de dataset. Dit gaat over hoe de data ontsloten wordt, de onderliggende architectuur en de gebruiksscenario’s;
voorwaarden: er kunnen voorwaarden liggen op beschikbaarheid, kwaliteit, classificatie en doelbinding bij gebruik van het dataproduct.

Het dataproduct combineert de dataset en dataservice, verrijkt met voorwaarden voor gebruik.

Reikwijdte

Het doel is een open dataset van profielen die per gebeid geaggregeerd kunnen worden. Het aggregeren gebeurt op basis van SBI (de Standaard BedrijfsIndeling van de het CBS op basis van de KvK) of op basis van energiedrager (gas of elektriciteit). In geval van elektriciteit wordt er nog onderscheid gemaakt tussen KV (kleinverbruik) versus GV (grootverbruik) en tussen Afname versus Invoeding.

Deze profielen geven inzicht in energieverbruik en -opwekking op gebiedsniveau. Dit inzicht wordt gebruikt voor een betere besluitvorming over netcapaciteit, congestiebeheer en energietransitie.

Rollen

Het dataproduct beschreven in dit ontwerp kent meerdere stakeholders (rollen), elk met een eigen verzameling behoeften en wensen.

Table 1. Rollen
Rol	Beschrijving
Ingenieursbureau	Een ingenieursbureau is een bedrijf dat diensten levert op het gebied van advisering, ontwerp en begeleiding voor technische projecten binnen uiteenlopende sectoren.
NP RES	NP RES staat voor het Nationaal Programma Regionale Energie Strategie. Provincies, gemeenten, waterschappen en netbeheerders werken in dertig regio’s samen met de samenleving aan het grootschalig opwekken van duurzame elektriciteit op land met windturbines en zonnepanelen. Ook stemmen ze warmtevraag en -aanbod op elkaar af.
Woningcorporatie	Een woningcorporatie is een sociale woningbouworganisatie die zich richt op het bouwen, beheren en verhuren van woonruimte met een betaalbare huur.
KGG	Ministerie van Klimaat en Groene Groei.
Provincies en gemeentes	Deelgebieden met een eigen regionaal bestuur. Zij voeren landelijk en eigen beleid uit. Staatsrechtelijk is de provincie de bestuurlijke eenheid tussen de gemeenten en de rijksoverheid.
EO	De Epic Owner (EO) is de eigenaar van de epic en als zodanig de opdrachtgever voor het ontwerp van het dataproduct.

Functionele eisen

Het dataproduct moet voldoen aan functionele eisen; deze vertellen wie ("Als rol") welke data ("Wil ik") nodig heeft en waarom ("Want").

Table 2. Functionele eisen
ID	Als Rol	Wil ik	Want
1	Ingenieursbureau	Ik wil meer inzicht krijgen in energieverbruik in bepaalde buurten/gebieden	Ik wil betere technisch-economische haalbaarheidsanalyses van duurzame lokale energiesystemen kunnen uitvoeren
2	NP RES	Ik wil energiesprofielen gegroepeerd per gebied	Ik wil vraag en aanbod van energie afstemmen met een gebiedsgerichte aanpak
3	Woningcorporatie	Ik wil meer inzicht in energieverbruik van mijn woningportfolio	Ik wil betere prioriteiten stellen met betrekking tot het verduurzamen van mijn woningportfolio
4	KGG	Ik wil inzicht in energieverbruik op nationaal en regionaal niveau	Ik wil beleid voeren en de voortgang van de energietransitie monitoren
5	Provincies en gemeentes	Ik wil energieprofielen	Ik wil de energietransitie monitoren, prioriteiten stellen en focus aanbrengen
6	EO	Ik wil van EANs productsoort elektriciteit en gas verbruikssegment kleinverbruik (KVB) en grootverbruik (GVB) beide energierichtingen (invoeding en afname) fysieke status 'In Bedrijf' soort aansluiting 'Normaal (NRM)'	Dit zijn de aansluitingen waar ik de energieprofielen van wil hebben, met hun relevante eigenschappen
7	EO	Ik wil per gebied de volgende gegevens: peildatum (datum van genereren dataset) energiedrager; gemeente; buurtcode; buurtnaam; postcode (indien van toepassing) aantal E-aansluitingen op peildatum aantal G-aansluitingen op peildatum totaal E-standaardjaarverbruik invoeding (E-SJI) totaal E-standaardjaarverbruik afname (E-SJA) totaal G-standaardjaarverbruik (G-SJV) E-kwartierwaarden afgelopen jaar inclusief energierichting (invoeding en afname) begingmoment (het kwartier) aantal kWh G-uurwaarden afgelopen jaar inclusief energierichting (afname) beginmoment (uur) aantal m³	Want dit is de data die ik per gebied nodig heb
8	EO	Ik wil verbruiksselectie Voor elektriciteit: SJA/SJI verdeeld naar kwartieren middels dynamische profielfracties en het toepassen van de RCF (restcorrectiefactor) Voor gas: SJV verdeeld naar uren middels profielfracties en toepassing van de TCPF (temperatuur gecorrigeerde profielfracties))	Ik heb behoefte aan kwartierwaardes (E) en uurwaardes (G) en dit is de meest accurate inschatting
9	EO	Ik wil een vermelding dat de gevraagde data niet geleverd mag worden wanneer er minder dan 10 EANs per gebied per tijdseenheid per energierichting zijn	Want dan zijn er te weinig EANs

Dataservice

Gebruiksscenario

Het volgende gebruiksscenario wordt ondersteund:

Figure 1. Gebruiksscenario

Ontsluit de profielen naar Dataportaal Data delen
Vraag profielen per gebied en geaggregeerd op bij Dataportaal Data delen
Lever profielen op

Derde is één van de stakeholders anders dan de Epic Owner.

Architectuur

Vanuit architectuurperspectief zijn de volgende keuzes gemaakt:

Figure 2. Architectuur

Dataset

De energieprofielen in de dataset kunnen alleen gegroepeerd worden op basis van postcode, expliciet niet op basis van connectiviteit of topologie.

Volume, variety, veracity, velocity

Data kent vier kenmerken:

volume: data kent een volume, een hoeveelheid;
variety (variëteit): data is te verdelen in gestructureerde en ongestructureerde data. Ongestructureerde data kent geen metamodel;
veracity (betrouwbaarheid): de mate waarin de data vertrouwd kan worden voor de toepassing;
velocity (snelheid): de frequentie waarmee data verandert.

Type	Beschrijving
Volume	Groot
Variety	Gestructureerd
Veracity	Hoog
Velocity	Laag (eenmalig, in de toekomst wellicht per kwartaal)

Type

Beschrijving

Volume

Groot

Variety

Gestructureerd

Veracity

Hoog

Velocity

Laag (eenmalig, in de toekomst wellicht per kwartaal)

Voorwaarden

Dit dataproduct wordt als open data aangeboden.

Beslissingen en aannames

Id	Type	Beschrijving
1	Aanname	Het wordt één dataproduct dat alledrie de aggregaties (gas, elektriciteit en SBI) kan bevatten. Dus niet één dataproduct per aggregatie.
2	Aanname	Het gebied waarover geaggregeerd wordt wordt bepaald op basis van postcode 6 van de aansluiting. Dus niet op basis van postcode 4, postcode 5 of op basis van Buurt.
3	Aanname	Elke aansluiting is te koppelen aan een gemeente, buurtcode, buurtnaam en postcode.
4	Beslissing	Het is geen probleem dat postcode 6 in meerdere wijken of buurten kunnen liggen.
5	Beslissing	De dataset van het dataproduct is alleen beschikbaar voor data delen. Het dataproduct is open.
6	Beslissing	Dataproduct Energieprofielen is een open dataproduct.
7	Aanname	De datasets horende bij de dataproducten worden open datasets met in achtneming van herleidbaarheid en goedkeuring van het GEMS.
8	Aanname	Er komt een positieve uitspraak van het GEMS over doelbinding.
9	Beslissing	De dataset van het dataproduct mag geen privacy of commercieel gevoelige gegevens bevatten.
10	Beslissing	Minimaal 10 EANs per gebied per tijdseenheid per energierichting.
11	Beslissing	Het dataproduct is een eenmalig minimum viable product (MVP).
12	Beslissing	Voor de MVP betreft het data van één jaar.
13	Aanname	We krijgen goedkeuring voor het gebruik van de daadwerkelijke SMA meetdata.
14	Beslissing	Omdat het een eenmalige actie is, is het niet erg als het genereren van de dataset lang duurt.
15	Beslissing	Als peildatum voor SJI, SJA en SJV wordt het moment van het genereren van de dataset gebruikt.
16	Beslissing	De elektriciteits data wordt gebaseerd op standaard jaarververbruik (SJV), dymaische profielfracties en restcorrectiefactor (RCF). Expliciet niet op basis van slimme meter data.
17	Beslissing	Dit datproduct moet rekening houden met toekomstige doorontwikkeling: brondata gebeaseerd op daadwerkelijk gemeten kwartier- en uurwaardes; driemaandelijkse publicatie.
18	Aanname	De energiefprofielen worden per gebied en aggregatie opgevraagd en geleverd.
19	Beslissing	De data uit de dataset van het dataproduct wordt aangeboden in JSON-LD-formaat.

Type

Beschrijving

Aanname

Het wordt één dataproduct dat alledrie de aggregaties (gas, elektriciteit en SBI) kan bevatten. Dus niet één dataproduct per aggregatie.

Aanname

Het gebied waarover geaggregeerd wordt wordt bepaald op basis van postcode 6 van de aansluiting. Dus niet op basis van postcode 4, postcode 5 of op basis van Buurt.

Aanname

Elke aansluiting is te koppelen aan een gemeente, buurtcode, buurtnaam en postcode.

Beslissing

Het is geen probleem dat postcode 6 in meerdere wijken of buurten kunnen liggen.

Beslissing

De dataset van het dataproduct is alleen beschikbaar voor data delen. Het dataproduct is open.

Beslissing

Dataproduct Energieprofielen is een open dataproduct.

Aanname

De datasets horende bij de dataproducten worden open datasets met in achtneming van herleidbaarheid en goedkeuring van het GEMS.

Aanname

Er komt een positieve uitspraak van het GEMS over doelbinding.

Beslissing

De dataset van het dataproduct mag geen privacy of commercieel gevoelige gegevens bevatten.

Beslissing

Minimaal 10 EANs per gebied per tijdseenheid per energierichting.

Beslissing

Het dataproduct is een eenmalig minimum viable product (MVP).

Beslissing

Voor de MVP betreft het data van één jaar.

Aanname

We krijgen goedkeuring voor het gebruik van de daadwerkelijke SMA meetdata.

Beslissing

Omdat het een eenmalige actie is, is het niet erg als het genereren van de dataset lang duurt.

Beslissing

Als peildatum voor SJI, SJA en SJV wordt het moment van het genereren van de dataset gebruikt.

Beslissing

De elektriciteits data wordt gebaseerd op standaard jaarververbruik (SJV), dymaische profielfracties en restcorrectiefactor (RCF). Expliciet niet op basis van slimme meter data.

Beslissing

Dit datproduct moet rekening houden met toekomstige doorontwikkeling:

brondata gebeaseerd op daadwerkelijk gemeten kwartier- en uurwaardes;
driemaandelijkse publicatie.

Aanname

De energiefprofielen worden per gebied en aggregatie opgevraagd en geleverd.

Beslissing

De data uit de dataset van het dataproduct wordt aangeboden in JSON-LD-formaat.