Netburen

Dit ontwerp beschrijft het beoogde gebruiksscenario voor het dataproduct Netburen, alsmede de achterliggende architectuur en gemaakte keuzes.

Voor alle data-uitwisseling binnen de scope van de Visie Datadelen is expliciet gekozen voor het denken over data in de vorm van dataproducten. Een dataproduct combineert de semantische-, technische- en gebruiksaspecten van data-uitwisseling. Om dit invulling te geven bestaat een dataproduct uit de volgende componenten:

dataset: de daadwerkelijke gegevens die worden uitgewisseld. Zie een dataset als een tabel met gegevens, waarbij de kolommen beschrijven wat er op elke rij van de data aan gegevens wordt geleverd. Een dataset voor aansluitingen zal minstens een kolom "Aansluitingsnummer" bevatten, waarbij elke rij in de dataset een aansluiting beschrijft;
dataservice: de (technische) manier van verspreiden van de dataset. Dit gaat over hoe de data ontsloten wordt, de onderliggende architectuur en de gebruiksscenario’s;
voorwaarden: er kunnen voorwaarden liggen op beschikbaarheid, kwaliteit, classificatie en doelbinding bij gebruik van het dataproduct.

Het dataproduct combineert de dataset en dataservice, verrijkt met voorwaarden voor gebruik.

Reikwijdte

Het doel van de oplossing is het ondersteunen van de verkennende fase van het vormen van een Energiehub. Bijbehorende dataproducten zijn mogelijk breder inzetbaar, zoals voor andere toepassingen of de ontwerpende fase van een Energiehub, maar deze toepassingen zijn niet in scope voor dit dataproduct.

Table 1. Rollen
Rol	Beschrijving
Netbeheerder	Vennootschap die op grond van de wet is aangewezen voor het beheer van een of meer energienetten, niet zijnde gesloten distributiesystemen
GV-klant	Afnemer met een aansluiting met een totale maximale capaciteit groter dan 3x80 Ampère voor elektriciteit of 40 m3(n) per uur voor gas, of een aansluiting op een gesloten distributiesysteem, of een aansluiting van een afnemer zoals bedoeld in artikel 1, tweede of derde lid, van de Elektriciteitswet 1998
Technisch adviseur	Een organisatie of persoon die faciliteert bij het opzetten van een Energiehub.
Marktpartij	Derden die vanuit overige use cases belang hebben bij de informatie verstrekt vanuit dit dataproduct.

Functionele eisen

De dataproducten zijn onderheving aan functionele eisen: de informatievraag die de dataproducten en onderliggende oplossing moeten beantwoorden.

Table 2. Functionele eisen
ID	Als Rol	Wil ik	Want
1	Netbeheerder	Enkel inzicht verstrekken vanuit use case-perspectief.	Ik moet voldoen aan beleid rondom het communiceren van nettopologie van de netbeheerder.
2	Technisch adviseur	Inzicht in de aansluitingen die samen een (potentiële) Energiehub kunnen vormen.	ik wil inzicht in welke GV-klanten te benaderen.
3	Technisch adviseur	Inzicht in aansluitingen gegroepeerd per transformator, per veld en per MS-route.	Ik wil inzicht in de groepsamenstelling.
4	Technisch adviseur	Inzicht in netburen en historische verbruiksgegevens (kwartierwaardes) van de potentiële deelnemers aan de Energiehub.	Ondersteunen bij het optimaliseren achter de meter.
5	Technisch adviseur	Inzicht in het gecontracteerd vermogen (GTV voor LTN/ODN).	Ik wil de onbenutte ruimte uit het bestaande contract meenemen in de GroepsTransportOvereenkomst (GTO).
6	Technisch adviseur	Inzicht in de aansluitcategorie van de aansluiting.	Ik moet onderscheid maken in aansluitingen die mee mogen doen.
7	Technisch adviseur	Inzicht in de (technische) zekeringswaarde van het overdrachtspunt.	Ik wil inzicht in de bandbreedte van energieverbruik.
8	Technisch adviseur	Inzicht in de kabels en of deze onder congestie (afname & invoeding) liggen.	Ik moet aansluitingen op deze kabels uitsluiten van deelname aan een Energiehub>
9	Technisch adviseur	Inzicht in de individuele capaciteit van kabels.	Ik wil onderlinge energie-uitwisseling tussen deelnemers aan een Energiehub toetsen/doorrekenen.
10	Technisch adviseur	Inzicht in de wachtrij (gevraagd vermogen).	Ik wil de wachtrij vrijmaken door deelnemers aangesloten op een knelpunt (kabel) onderdeel te maken van een Energiehub.
11	Marktpartij	Inzicht in de capaciteit en restcapaciteit (vrije ruimte) op veldniveau en secundaire zijde(s) van de relevante transformatoren, als operationele limiet.	TODO: ?
12	Marktpartij	Inzicht in de belasting op veldniveau en secundaire zijde(s) van de relevante transformatoren; 2 jaar historische kwartierwaardes (gemeten) voor invoeding & afname (gesplitst).	TODO: ?

Dataservice

Gebruiksscenario

Het volgende gebruiksscenario wordt ondersteund:

Figure 1. Gebruiksscenario

een GV-klant vraagt de potentiële deelnemers voor een Energiehub (netburen), bijbehorende nettopologie en capaciteit & belasting op voor één of meerdere aansluitingen bij de netbeheerder. GV-klanten vragen netburen op voor eigen aansluiting(en);
de netbeheerder toetst of er toestemming is verleend voor de combinatie derde/aansluiting. Indien de GV-klant netburen voor eigen aansluiting(en) aanvraagt is toestemming niet vereist en worden de netburen geleverd (stap 5);
indien er geen toestemming is voor opvragen van de netburen wordt de aangeslotene gevraagd deze te verlenen. Voor GV-klanten is de aangeslotene de GV-klant zelf en bestaat de toestemming uit de authenticatie en autorisatie van de netbeheerder;
de verleende toestemming wordt vastgelegd in de administratie van de netbeheerder;
de netbeheerder levert de netburen, onder het uniforme informatiemodel.

Het beschreven scenario kent een aantal varianten voor implementatie:

de netbeheerder levert netburen als voor de GV-klant vanuit de Mijn-omgeving;
de netbeheerder levert netburen als maatwerkverzoek vanuit de eigen service desk, of gedelegeerd naar Partners in Energie.

Architectuur

Vanuit architectuurperspectief zijn de volgende keuzes gemaakt:

Figure 2. Architectuur

de structuur (informatiemodel) van de dataset is gebaseerd op het Begrippenmodel NBNL en het Common Information Model;
aanlevering van de dataset vanuit de netbeheerder geschiedt via JSON-bestand.
het dataproduct is vindbaar via het NBNL Dataportaal.

Dataset

De dataset beschrijft de potentiële deelnemers aan een Energiehub, inclusief relevante nettopologie en capaciteit & belasting.

Volume, variety, veracity, velocity

Data kent vier kenmerken:

volume: data kent een volume, een hoeveelheid;
variety (variëteit): data is te verdelen in gestructureerde en ongestructureerde data. Ongestructureerde data kent geen metamodel;
veracity (betrouwbaarheid): de mate waarin de data vertrouwd kan worden voor de toepassing;
velocity (snelheid): de frequentie waarmee data verandert.

Type	Beschrijving
Volume	Laag, < 100MB (ongecomprimeerd)
Variety	Gestructureerd
Veracity	Midden, de dataset wordt op basis van verschillende interne bronnen van de netbeheerder samengesteld
Velocity	Laag, datasets worden op verzoek samengesteld

Type

Beschrijving

Volume

Laag, < 100MB (ongecomprimeerd)

Variety

Gestructureerd

Veracity

Midden, de dataset wordt op basis van verschillende interne bronnen van de netbeheerder samengesteld

Velocity

Laag, datasets worden op verzoek samengesteld

Voorwaarden

Dit dataproduct wordt als gesloten data aangeboden, onder de Grondslag Toestemming. Voor een GV-klant is toestemming impliciet verleend voor eigen aansluiting(en) vanuit de authenticatie en autorisatie van de GV-klant door de netbeheerder.

Beslissingen en aannames

Type	Beschrijving
Aanname	De oplossing heeft als reikwijdte enkel het ondersteunen van de verkennende fase van een Energiehub.
Aanname	Lokale overheden zijn geen stakeholders binnen deze oplossing.
Aanname	Het proces behorende bij optimaliseren achter de meter ligt in het domein van de Technisch adviseur en is daarmee out-of-scope voor het ontwerp.
Aanname	Het combineren van datasets levert mogelijk meer informatie …
Beslissing	Kabelinformatie is out-of-scope voor het ontwerp.
Aanname	Voor nettopologie wordt uitgegaan van de normaalstand van het net.
Aanname	Meetgegevens voor veld en transformator zijn enkel geldig binnen de normaalstand. Indien de normaalstand gewijzigd is binnen de historische periode zijn de meetwaardes gedaan voor de wijziging niet geldig en worden niet gecommuniceerd.
Aanname	Er worden geen geocoördinaten in het informatiemodel opgenomen.
Aanname	Er wordt geen informatie gecommuniceerd over netbeveiliging, n-1 wordt geabstraheerd als onderdeel van de nettopologie.
Aanname	Er wordt geen informatie gecommuniceerd over wachtrijen en kortsluitstromen.
Aanname	Belasting wordt voor de afgelopen twee jaar in kwartierwaardes gecommuniceerd, capaciteit wordt op basis van een enkele operationele limiet gecommuniceerd.
Beslissing	De technisch adviseur heeft geen behoefte aan inzicht in capaciteit en belasting binnen de nettopologie.
Beslissing	De technisch adviseur heeft heeft behoefte aan de kWmax piek voor elke aansluiting, maar berekent deze zelf op basis van de verbruiksgegevens.

Type

Beschrijving

Aanname

De oplossing heeft als reikwijdte enkel het ondersteunen van de verkennende fase van een Energiehub.

Aanname

Lokale overheden zijn geen stakeholders binnen deze oplossing.

Aanname

Het proces behorende bij optimaliseren achter de meter ligt in het domein van de Technisch adviseur en is daarmee out-of-scope voor het ontwerp.

Aanname

Het combineren van datasets levert mogelijk meer informatie …

Beslissing

Kabelinformatie is out-of-scope voor het ontwerp.

Aanname

Voor nettopologie wordt uitgegaan van de normaalstand van het net.

Aanname

Meetgegevens voor veld en transformator zijn enkel geldig binnen de normaalstand. Indien de normaalstand gewijzigd is binnen de historische periode zijn de meetwaardes gedaan voor de wijziging niet geldig en worden niet gecommuniceerd.

Aanname

Er worden geen geocoördinaten in het informatiemodel opgenomen.

Aanname

Er wordt geen informatie gecommuniceerd over netbeveiliging, n-1 wordt geabstraheerd als onderdeel van de nettopologie.

Aanname

Er wordt geen informatie gecommuniceerd over wachtrijen en kortsluitstromen.

Aanname

Belasting wordt voor de afgelopen twee jaar in kwartierwaardes gecommuniceerd, capaciteit wordt op basis van een enkele operationele limiet gecommuniceerd.

Beslissing

De technisch adviseur heeft geen behoefte aan inzicht in capaciteit en belasting binnen de nettopologie.

Beslissing

De technisch adviseur heeft heeft behoefte aan de kWmax piek voor elke aansluiting, maar berekent deze zelf op basis van de verbruiksgegevens.